Narsistlər ən sadə dildə desək özlərinə
sevdalı insanlardır. Ətraflarındakı insanlar
duyğu naminə nə varsa əmər və bununla
bəslənirlər. Daim başqalarından tərif, alqış
gözləyir, lakin özləri heç bir şey verməyə
yanaşmazlar.
Bəzi insanlar həqiqətən özlərini o qədər
bəyənirlər ki, aynanın qarşısında uzun
saatlar keçirə bilirlər. Bu uşaqlar üçün
normal bir davranışdır. Uşaqlar özlərini
tanımaq üçün uzun-uzun aynaya baxa
bilərlər.
Yeniyetmələr də yetkinlik başlayan
müddətdə bədənlərindəki dəyişiklikləri
izləmək və ya sivilcələrini kontrol etmək
üçün uzu müddət aynanın qarşısında qala
bilirlər. Amma 30-40 yaşındakı bir adamın
aynanın qarşısında saatlarla vaxt itirməsini
heç birimiz normal qarşılamırıq.
Narsizm sadəcə özunu vurğunluqdan
ibarət şəxsiyyət pozuntusu deyildir.
Narsistlər özünə sevdalı insanlar başqa
insanları istismar etmə mövzusunda da
qabaqcıldırlar. Öz mənfəətləri üçün hərkəsi
çeynəyib keçə bilərlər. Hər şərtlər altında
önəmli olan özləridir. Onların gözündə
digər insanların heç bir önəmi yoxdur Öz
mənfəətlərinin dalınca gedir və bundan da
ən kiçik bir üzüntü və peşmanlıq
duymazlar.
Təəsüf ki, günümüzdə cəmiyyətdə narsist
insanlar gedərək çoxalmaqdadır. Çünki bu
cür insanlıq keyfiyyətinə sahib olmaq
insana başqalarına nəzərən bir az daha
önəçıxma fürsəti verir. Özünə vurğun,
özünü yerə-göyə sığdırmayan, “ kiçik
dağları mən yaratdım” deyən insanlar
cəmiyyətdə daha çox dəyər görürlər.
Narsistik şəxslərin müəyyən olan
yönlərindən biri də çox aşırı hissedilən
paxıllıq duyğusudur. Paxıllıq qisqanclıqdan
bir az daha fərqli çox neqativ bir
duyğudur. Paxıllıq duyğusunu daşıyan
insanın başqalarının xoşbəxtliyinə,
uğuruna qətiyyən dözümü yoxdur.
Narsist insanlar iş həyatında önə çıxa
bilirlər. İşlərini həqiqətən çox sevdikləri
üçün deyil özlərini başqalarına
bəyəndirmək üçün daha çox işləyə bilərlər.
Bir narsistin ən güclü istifadə etdiyi silah
kəlimələridir. Kəlimələri ilə insanları yerin
dibinə batirirlar.
Özünü sevməklə narsizm arasındakı fərq
ortaya qoyulmalıdır. Hamımız özümüzü
sevirik buna ehtiyacımız da var. Çünki
özünü sevməyən, etdiyi yaxşı şeylərə
qiymət verməyən bir insan sonunda
gələcəyə duyduğu ümüdü itirər.
İnsanların narsistlik meyl etmədə çölə
vurmalarında günümüzdə cəmiyyətin
rəqabətini daha ön plana çıxaran quruluş
da təsirlidir. Bu quruluşda vurğulanan
düşüncə, “hər mövzuda yaxşı olmaq
məcburiyyətindəsiniz əks təqdirdə
başqları gəlib sizin yerinizi əlinizdən alar”
şəklində özünü göstərir. Belə bir düşüncə
tərzi hər mövzuda eqoistliyə şans
qazandırır və insanda fərqində olmadan
psixopatalogiyalar əmələ gətirir.
Lalə Ələkbərova
Narınc Uşaq Psixologiya Mərkəzinin
psixoloqu
|