Plan:
1. XIX əsrin II yarısında inkişaf və yaş psixologiyasının müstəqil elm kimi meydana gəlməsi.
2. Uşağın psixi inkişafı haqqında biogenetik və sosiogenetik nəzəriyyələri
3. İnkişaf və yaş psixologiyası sahəsində uzaq xarici və yaxın xarici ölkələrdə, Azərbaycan psixoloqlarınıninkişaf və yaş psixologiyasının inkişafı və formalaşmasında xidmətləri.
Sual 1. XIX əsrin ortalarında yaş psixologiyasının müstəqil formalaşması və inkişafı üçün şərait yaranır, onlar haqqında nəzəriyyələr meydana çıxıb inkişafa başlayır. Bu istiqamətdə Qərbi Avropa və amerikan psixoloqlarının Tideman, B.Preyer, Ament, Qaull, Qross, E.Meyman, V.Ştern, K.Büler, Kompeyr, A.Bine, Bolduin, Drummond və b.) xeyli əsərləri nəşr olunmuşdur.
XX əsrin əvvəllərində psixi hadisələrin mahiyyətini düzgün başa düşmək və onların qanunauyğunluqlarını öyrənmək üçün təbiət elmlərinin tədqiqat üsullarından geniş istifadə olunurdu.
Təbiətşünaslıq elmlərinin nailiyyətləri əsasında belə bir ... Читать дальше »

1. Qocalıq yaşının psixoloji xüsusiyyətləri
2. Qocalıq sosial-bioloji hadisə kimi
3. Qocalıq şəxsiyyətinin xüsusiyyətləri
4. Herentopsixologiya aktual tədqiqat obyekti kimi

Sual 1. Adətən insanın həyatının qürub dövrü olan qocalıq yaşının təxminən 60-75 yaşları arasında olduğunu qeyd edirlər. Məşhur psixoloq E.Erikson bu dövrü yetkinliyin, yaşlılığın sonu, ahıl dövrün bərqərar olması kimi səciyyələndirir. Ümumiyyətlə, qocalıq, yaxud təqaüd yaşı, sevincli həyatın sönməsi, qürub çağının yaxınlaşması deməkdir. Bəzi filosoflar, yazıçılar bu dövrə münasibətini bədii sözlərlə ifadə etmişlər. “Qocalar ölü canlardır”. İnsanlar qocalanda təqaüdə çıxır ki, bu da qocalarda müəyyən böhran vəziyyəti yaradır.
Qocalıq yaşında insan istək və sevgisini nəvələrinə ötürür. Burada xalqımızın gözəl bayatısı yada düşür:
Əzizim qalasına,
Bu dağın qalasına.
Əzəl balama qurban,
Sonra da, balasına.
Qocalıq yaşının ilk əlamətləri bioloji ... Читать дальше »

Bütün həyatı boyu insan orqanizmində dayanmadan maddələr mübadiləsi gedir. Bunun üçün orqanizmə böyük miqdarda enerji lazımdır. İnsan orqanizminin həyat enerjisinin isə əsas mənbəyini qida təşkil edir.
Dərinin, saçların, dırnaqların sağlamlığı, insanın daxili orqanlarının normal fəaliyyəti düzgün və hərtərəfli qidalanmadan asılıdır. Normal qidalanmayan orqanizm ona lazım olan maddələri almır və getdikcə insanın immuniteti azalır, səhhəti pisləşməyə başlayır. Tez-tez soyuqdəymələr, qanazlığı, yaz yorğunluğu, dişlərdə kariyes halları müşahidə edilir. Qida məhsullarına zülallar, yağlar, karbohidratlar, vitaminlər, mineral maddələr və su aiddir.
Zülallar orqanizmin hüceyrə və toxumalarının əsasını təşkil edir. Onlar orqanizmin yoluxmalara qarşı mübarizəsində iştirak edir.
Əgər insan qida ilə az zülal alırsa, fiziki və zehni gücü azalır, mədə-bağırsaq sisteminin fəaliyyəti pisləşir, qocalma prosesi tezləşir.

Zülallar heyvan mənşəli və bitki mənşəli olur. He ... Читать дальше »